فتوحات سزار در گل
پس از تشکیل حکومت سه نفری پمپه-سزار-کراسوس ، جنگ گل به وقوع پیوست که باعث شد تمامی سرزمین گل با هوشمندی و درایت سزار به زیر سلطه روم برود.
از زمانی که رومی ها گل شرقی و ناربونی را فتح کردند، از این سرزمین تنها سه قسمت باقی ماند: ۱-آکیتن که محل زندگی قوم ایبر بود. ۲- سلتیک که گل های اصیل در آن زندگی می کردند. ۳- بلژیک که اقوام ژرمن و بلژ بر آنجا مسلط بودند.
در سال ۵۸ ق.م. ژولیوس سزار به سوییس کنونی رسید. در آنجا هلوت ها که از نبرد با ژرمن ها خسته و درمانده شده بودند ، به سمت غرب مهاجرت کرده و از ژولیوس سزار اجازه خواستند. او که می دانست ورود هلوت ها باعث ناآرامی در گل می شود ، آنان را شکست داده و به سرزمین هایشان بازگرداند. در همان سال ، آریوویست فرمانروای قوم سوئوها مغلوب سزار شده و عقب نشینی کرد.
سزار در سال ۵۷ ق.م. به بلژیک حمله کرد. قوم بلژ در میان ژرمن ها از همه جنگجوتر بودند ولی از چندین ماه جنگ و درگیری مغلوب روم شدند. سال بعد ارتش روم به قوم ونت حمله کرد. از آنجا که این طایفه دریانورد بودند ، سزار نخستین نیروی دریایی روم در اقیانوس اطلس را ساخته و آن را بر علیه این قوم به کار برده و بر آنان پیروز شد.
سپس آکیتن نیز مدتی بعد توسط سزار فتح شد. با این فتوحات اکثر سرزمین گل به تصرف روم درآمد اما هنوز ژرمن ها وبرِتون ها به تهدید گل مشغول بودند. سزار برای تنبیه این اقوام در ۵۵ ق.م. در ژرمانی (آلمان امروزی) و بریتانیا اقدام به جنگ کرد ولی نتیجه ی خوبی به دست نیاورد.
در ۵۴ ق.م. ژولیوس سزار نیروی دریایی قدرتمندی آماده کرده و بار دیگر در بریتانیا پیاده شد. او پس از چندین پیروزی متوالی ، برِتون ها را مجبور کرد که در امور گل دخالت نکنند. پس از این موفقیت ، بلژها را سرکوب کرده و در ۵۳ ق.م. ژرمن ها را به پشت رود رَن عقب راند. در طول تاریخ امپراتوری روم ، رن به همراه رود دانوب سرحدات امپراتوری روم بود.
نقشه ی فتوحات سزار در گل به ترتیب زمان
بدین ترتیب تمام گل به ظاهر از صلح و آرامش برخوردار شده بود اما گل ها برای آزادی از دست رفته شان حسرت می خوردند و به دنبال راهی برای بازپس گیری آن بودند. از آنجا که چند دستگی و تفرقه باعث به زانودرآمدن گل شده بود، گل ها تصمیم گرفتند که همه با هم شورش کنند و رهبری قیام را به وِرسِن ژِتوریکس سپردند که رئیس قبیله آروِرن بود.
ورسن ژتوریکس
ورسن ژتوریکس در ۵۲ ق.م. به همه قبایل گل فرمان قیام داد. به سرعت رومی ها با تلفات فراوان به عقب رانده شدند. گرسنگی ، که براثر ویرانی مزارع توسط گل ها به وجود آمده بود ، ارتش روم را در آستانه ی نابودی کشاند. ولی ژولیوس سزار باز هم با لیاقت و کاردانی خود ، شهر آواریکوم را با آذوقه و غذای کافی ، فتح کرد.
سپس به ژِرگُووی ، پایتخت آرورن ها ، حمله کرد و ورسن ژتوریکس مجبور شد که از آن شهر دفاع کند. سزار در این محاصره با شکست مواجه شد ؛به همین خاطر،به جمع آوری سرباز پرداخت و با حرکات سریع نظامی اش ، ورسن ژتوریکس را در آلِزیا محاصره کرد. او دو دیوار طویل به همراه صدها مانع پر از نیزه در اطراف آلریا ساخت و ورسن ژتوریکس را کاملاً محاصره کرد.
تسلیم شدن ورسن ژتوریکس به ژولیوس سزار
ارتش کمکی گل ها مدتی بعد به آلزیا آمد ولی شکست خورد. ورسن ژتوریکس که سربازان و مردمش از گرسنگی در حال مرگ بودند ، تسلیم سزار شد. (۵۲ ق.م.) او را به رم فرستاده و اعدام کردند. روم با جنگ و خون ریزی وارد گل شد اما تمدن لاتین را وارد این سرزمین کرد. گل ها نیز به قدری با این تمدن خو گرفتند که پس از آن ، هیچ گاه شورشی همانند قیام ورسن ژتوریکس بر علیه روم درنگرفت.
